Aktualności Instytutu

IO PAN oficjalnie polskim NODC w sieci IODE UNESCO!
IO PAN oficjalnie polskim NODC w sieci IODE UNESCO!
18-11-2025

Z radością informujemy, że system eCUDO.pl został uznany za polskie National Oceanographic Data Centre (NODC) w globalnym programie IODE koordynowanym przez IOC UNESCO.

IODE oficjalnie powitało Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk (IO PAN) jako instytucję wiodącą nowo wyznaczonego NODC, rozszerzając globalną sieć do 65 centrów, w tym 11 akredytowanych. Punktem kontaktowym polskiego NODC został dr inż. Marcin Wichorowski, kierownik ds. zarządzania danymi i infrastrukturą IT w IOPAN, odpowiedzialny za rozwój i działanie systemów wspierających gromadzenie, udostępnianie i archiwizację danych oceanograficznych.

Gratulacje i wyrazy uznania kierujemy do dr inż. Marcina Wichorowskiego i jego zespołu, którzy – po wielu latach intensywnych starań, realizowanych m.in. w ramach projektów ZSPDO, eCUDO i innych inicjatyw – doprowadzili do uzyskania zarówno międzynarodowego uznania (Intergovernmental Oceanographic Commission UNESCO), jak i krajowej akceptacji (Ministerstwo Infrastruktury) dla tworzonego w IO PAN Narodowego Centrum Danych Oceanograficznych.
To osiągnięcie jest wynikiem współpracy wielu instytucji współbudujących krajową infrastrukturę danych oceanograficznych, w tym: MIR-PIB, PIG-PIB, Uniwersytetu Gdańskiego, Instytutu Morskiego Uniwersytetu Morskiego w Gdyni, Akademii Pomorskiej w Słupsku oraz Uniwersytetu Szczecińskiego.

To ważny krok wzmacniający pozycję Polski w międzynarodowym systemie zarządzania danymi oceanograficznymi.

Monitorowanie, raportowanie i weryfikacja metod usuwania przez środowisko morskie nadmiarowego dwutlenku węgla
Monitorowanie, raportowanie i weryfikacja metod usuwania przez środowisko morskie nadmiarowego dwutlenku węgla
17-11-2025

Międzynarodowa grupa naukowców, w tym Karol Kuliński z IO PAN, opublikowała w ramach prac European Marine Board dokument z serii Future Science Brief pt. „Monitorowanie, raportowanie i weryfikacja metod usuwania przez środowisko morskie nadmiarowego dwutlenku węgla (mCDR)”. Raport jasno stwierdza: szybka redukcja emisji CO2 jest najwyższym priorytetem. Geoinżynieryjne techniki usuwania CO2 nie zastąpią redukcji emisji; (morski) CDR można traktować jedynie jako potencjalny środek uzupełniający, wspierający osiągnięcie zerowej emisji netto. Raport wyjaśnia obecne wyzwania naukowe, techniczne i regulacyjne, które należy podjąć, aby opracować odpowiedni i wiarygodny system monitorowania, raportowania i weryfikacji dla wszelkich przyszłych działań w zakresie mCDR, aby chronić zdrowie oceanów i społeczności od niego zależne. Według raportu morskie metody CDR stanowią mniej niż 0,1% obecnych działań w zakresie usuwania nadmiarowego CO2, ale dziedzina ta dynamicznie się rozwija. Potencjalny wpływ na środowisko morskie nie jest jeszcze jasny, ale może być znaczący.

Konferencja naukowa z okazji 50-lecia pierwszego rejsu r/v Profesor Siedlecki i m/t Tazar do Antarktyki (1975/1976) oraz nowe perspektywy polskich badań na Atlantyku
Konferencja naukowa z okazji 50-lecia pierwszego rejsu r/v Profesor Siedlecki i m/t Tazar do Antarktyki (1975/1976) oraz nowe perspektywy polskich badań na Atlantyku
29-10-2025

W dniach 20–21 listopada 2025 roku zapraszamy na konferencję naukową upamiętniającą 50-lecie pierwszego polskiego rejsu badawczego do Antarktyki oraz dyskusję o przyszłości polskiej obecności naukowej na Atlantyku i w obszarach polarnych.

Wydarzenie organizowane jest przez Instytut Oceanologii PAN we współpracy z Morskim Instytutem Rybackim–PIB, w ramach projektu HiPO, finansowanego z programu FEDR.04.01-IP.01-005/24.

Tematyka konferencji obejmuje:

  • wspomnienie historycznego rejsu r/v Profesor Siedlecki i m/t Tazar (1975/76),
  • prezentację najnowszych wyników badań oceanograficznych i rybackich,
  • dyskusję o współczesnych wyzwaniach nauki — zmianach klimatu, przełowieniu i degradacji ekosystemów morskich,
  • wizję przyszłości polskich badań oceanicznych i polarnych.

Termin: 20–21 listopada 2025
Miejsce: Morski Instytut Rybacki–PIB (20 listopada), Instytut Oceanologii PAN, Sopot (21 listopada)
Forma: stacjonarna (rejestracja wideo dostępna po wydarzeniu)
Udział: bezpłatny, obowiązuje rejestracja
Termin potwierdzenia uczestnictwa: do 31 października 2025

Program 
Plakat

Konferencja „Humans and the European Marine Environment – Adaptation to Climate and Biodiversity Change”
Konferencja „Humans and the European Marine Environment – Adaptation to Climate and Biodiversity Change”
29-10-2025

Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk (IO PAN) zaprasza na interdyscyplinarną konferencję towarzyszącą wystawie W głębi. Żyjące morza, żyjące ciała (Galeria Sztuki Państwowej, Sopot). Wydarzenie poświęcone będzie tematom zmian klimatycznych, bioróżnorodności i relacji człowiek — środowisko morskie. Konferencja będzie miała miejsce 6 listopada 2025 w siedzibie IO PAN, przy ul. Powstańców Warszawy 55, 81-712 Sopot.

Konferencja zaprasza przedstawicieli nauk ścisłych, humanistycznych, ekonomii i sztuki. Planowane są trzy główne bloki tematyczne:

  • Morze w świadomości publicznej — postrzeganie morza, oczekiwania społeczne, narracje i mity związane z morzem
  • Morze w sztuce — jak sztuka komunikuje sprawy morskie, jej rola jako uniwersalnego języka
  • Morze jako możliwość i nowe użytkowania — usługi ekosystemów morskich, wycena zasobów, nowe wykorzystania

Uczestnictwo w konferencji (stacjonarne lub online) jest darmowe, ale konieczna  jest wcześniejsza rejestracja (liczba miejsc ograniczona).

Rejestracja (do 17 października 2025)
Program
Transmisja
Fotorelacja

W głębi. Żyjące morza, żyjące ciała
W głębi. Żyjące morza, żyjące ciała
28-10-2025

Zapraszamy na wyjątkową wystawę W głębi. Żyjące morza, żyjące ciała w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie, organizowaną we współpracy z Instytutem Oceanologii PAN (IO PAN), której kuratorzy i artyści/ki podejmują próbę nowego spojrzenia na relację człowieka z oceanem.

Wystawa łączy sztukę i naukę, sięgając po interdyscyplinarne narzędzia: ocean-humanistyka, ekologia czy świadomość.

Na wystawie prezentowana jest również sekcja „Kobiecy obraz morza”, stworzona z inicjatywy IO PAN. To efekt 3 edycji konkursu artystycznego kierowanego do kobiet — artystek, które przez swoją wrażliwość, wizje i współpracę z naukowczyniami budują opowieści o morzu z perspektywy często pomijanej w dominujących dyskursach.

Prace tworzone w ramach tej ekspozycji korzystają z materiałów związanych z recyklingiem, odzyskiem farb, minimalizacją zużycia wody, co podkreśla zaangażowanie ekologiczne autorek.

Kuratorką tej sekcji jest dr Paulina Pakszys z IO PAN, dzięki której świat nauki i sztuki spotyka się w jednym polu.

Wernisaż: 30 października 2025, godz. 18:00
Czas trwania wystawy: 30 października 2025 – 4 kwietnia 2026
Miejsce: Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie (PGS)

Informacje
Plakat

Inauguracja Roku Akademickiego 2025/2026 w Międzynarodowej Szkole Doktorskiej
Inauguracja Roku Akademickiego 2025/2026 w Międzynarodowej Szkole Doktorskiej
22-10-2025

W dniu 21 października 2025 r. w Instytucie Oceanologii Polskiej Akademii Nauk odbyła się uroczysta Inauguracja Roku Akademickiego 2025/2026 w Międzynarodowej Szkole Doktorskiej (MŚSD).

W ramach MŚSD doktorantów kształcą Uniwersytet Śląskim (lider Szkoły), Instytut Geofizyki PAN, Instytut Matematyczny PAN oraz Instytut Oceanologii PAN.

Podczas uroczystości dziekan Szkoły, dr Michał Ciepły, wygłosił przemówienie inauguracyjne i odebrał ślubowanie od nowo przyjętych doktorantów. W tym roku do Szkoły zostało przyjętych 12 osób, w tym 5 doktorantów afiliowanych w IO PAN.

W programie uroczystości znalazły się także wystąpienia prof. Sławomira Sagana, Zastępcy Dyrektora ds. Naukowych IO PAN, oraz dr. Dariusza Ignatiuka, Przewodniczącego Centrum Studiów Polarnych na Uniwersytecie Śląskim. W imieniu Samorządu Doktorantów IO PAN ciepłe i motywujące słowa do nowych doktorantów skierowała mgr Weronika Patuła, doktorantka MŚSD.

Wykład inauguracyjny pt. „Human in Extreme: From Poles to Space – Interdisciplinary Lessons in Survival” wygłosiła dr Agnieszka Skorupa z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Nowym doktorantom serdecznie gratulujemy i życzymy sukcesów na drodze naukowej, a ich opiekunom naukowym – inspirujących wyzwań i owocnej współpracy przy realizacji prac doktorskich.

Fotorelacja - IO PAN
Fotorelacja - IGF PAN